Data

KK1-0474 - Kani byin pru wa ai lam (The origin of opium) with English translation

PARADISEC
Tokyo University of Foreign Studies (Funded by)
Viewed: [[ro.stat.viewed]] Cited: [[ro.stat.cited]] Accessed: [[ro.stat.accessed]]
ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Adc&rfr_id=info%3Asid%2FANDS&rft_id=info:doi10.4225/72/5988962f3a4a4&rft.title=KK1-0474 - Kani byin pru wa ai lam (The origin of opium) with English translation&rft.identifier=http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0474&rft.publisher=PARADISEC&rft.description=Translation (by Seng Pan) I am going to tell about how opium emerged. Once upon a time, there was a beautiful girl in a country. She was the most gorgeous and attractive one in the country. Everyone who met adored her so much. Even the men from nine countries came a long way to see the girl. The next day, they proposed to her. She thought everyone was qualified and acceptable. Since all of them were perfect, she was depressed and couldn't find excuses to deny their proposals. So, she said, I can't say no to you. And I don't know which one to choose because each of you is skillful and spotless. But I have something to tell you. I won't marry anyone. However, you all will be in my heart forever. And I am going to die soon. If one day you come back here again one day, please come to my grave when you couldn't find me. There you will see a flower growing on my grave and kiss that flower to comfort yourself. Hence, the nine men went back to their countries. After years, they came to the girl's country again. Certainly, they couldn't find the girl. Then her family told them that she passed away. And they took them to her grave. When they arrived at her grave, the nine men cried their hearts out. One day, as the girl told them, a very beautiful flower grew on the girl's grave. Every year, those nine men came and kissed it. That flower had a very attractive smell. So not only those nine men but also other people also came and smelled it. Each day the number of people who came and smelled the flower increased. As days passed by, the flower became mature and produced gum. Therefore, people scraped its gum and sniffed. Later on, they sold the gum since it had unique smell and the people couldn't substitute anything with it. Soon, it spread to all places. Our ancestors told us the gum from the flower which grew on the girl's grave was the beginning of opium. And it always causes troubles for people. There was no one whose life was not ruined by opium if they tried it. Moreover, those who tested opium was damaged not only physically but also financially. The reason for all those problems was begun from the flower which grew on the girl's grief. It is very beautiful, attractive and tasty but it can destroy our life badly. Therefore, our elders have always strictly warned us to avoid it. Transcription (by Lu Awng) Ya ngai tsun na maumwi gaw kanni byin pru wa ai maumwi hpe tsun dan na re. Moi da mare langai mungdan langai kaw numsha grai tsawm ai mungkan hta tsawm dik ai mungkan hta shayi langai mi nga ai da. Dai numsha hpe mu mada ai ni yawng gaw grai ra ai da. Mungdan shagu kaw na ni numsha dai tsawm ntsawm hpe sa yu ai da, dai majaw lani mi mungdan 9 kaw na la ni gaw sa na numsha dai hpe sa yu ra ai lani mi jan numsha dai hpe sumtsaw ga tsun ai da. Numsha dai hpe yawng hkra sumtsaw ga tsun da, numsha dai yu yang dai shi hpe sumtsaw ga tsun ai mungdan shagu kaw na lasha ni langai hpe mung nyet kau na zawn re nlawm ai da. Yawng hkra kadai mung kadai ah tsam marai nga ai hkrai tsawm htap ai hkrai shanhte kaw yawng hkra lata la na zawn zawn re hkrai re majaw gara hpe mung nmai myit ai majaw shi myitru mat ai da. Dai majaw dai ni hpe tsun ai e ya nanhte hpe gaw ngai langai mung nyet kau na langai mung nlawm ai, yawng hpe ngai ra ai, yawng hpe ngai nye myit hta htep nga re majaw ngai gaw gara wa kaw mung nchye wa mat sai. Dai hku re majaw raitim mung ya nanhte hpe tsun na ga langai mi nga ai. Nanhte hpe ya ngai nlu wa ai nlu la ai raitim mung nanhte hpe ngai oh galoi ten du hkra tim nanhte hpe ngai tsawra nga na yaw dai hku re majaw ya ngai kade nna yang si wa sana re. Ngai si wa ai shani nanhte ni ngai hpe lama nanhte sa wa ai shaning hta nanhte ngai hpe nmu yang mung ngai hpe lup da ai shara kaw nampan langai pu wa na re, dai majaw nanhte dai nampan hpe sa manam nam na marit jahkoi mu yaw ngu na tsun ai da. Dai re majaw shi gaw hto ra ni gaw shi hpe sumtsaw ga ni tsun da na kadai mung kade mungdan de bai wa mat ai shaloi kaja wa hpang she hpang e dai numsha nga ai shara de dai shi hpe tsawra ai ah la 9 mung mungdan 9 kaw na la ni bai sa yu ai shaloi kaja sha numsha dai hpe nmu na shanhte nta masha ni hpe san ai shaloi si mat sai nanhte ra ai anhte kasha gaw si mat sai re majaw shi hpe lup da ai shara gaw oh ra kaw re ngu na dai lup wa sa madun ai da. Dai shaloi dai la ni gaw grai yawn na sa hkrap na dai lup wa kaw sa yu na sa hkrap ai da. Shanhte galoi mung dai kaw sa yu na sa hkrap ai shaloi dai lup wa kaw na nampan langai kaja wa dai numsha dai tsun ai nampan langai pu wa na dai nampan hpe nanhte sa manam mu grai manam pyaw ai nampan rai na re ngu na tsun da ai ga hte maren dai numsha dai hpe lup da ai shara gaw nampan grai tsawm ai 1 pu wa na dai la 9 gaw shaning shagu sa na sa manam ai da. Nampan dai gaw manam pyaw ai, grai manam pyaw ai majaw dai shi hpe ra ai la dai ni sha n- ga na lani hte kani masha dai ni gaw dai nampan hpe sa manam ai ni lani hte lani manam sa ai masha gaw law she law wa ai da. Nampan dai hpe sa manam nna nau manam pyaw ai re majaw hpang e gaw nampan dai gaw kaba wa kawa wa pu tsawm na wa ai shaloi naw pru wa ai da. Shi kaw naw pru wa ai shaloi dai naw ni hpe yawng hkra hpe shanhte ah kut la ah kut la dai naw ni hpe manam manam re na shinggyim masha ni gaw hpang e dai hpe bai dai wa manam pyaw ai wa kaga hpa hte mung galai nlu manam pyaw ai re majaw dai nampan dai kaw na pru ai ah naw dai hpe masha ni gaw langai hpang langai ah kut la na dut sha, grai manam pyaw ai rai re nga ah kut na dut sha dut sha, dut sha, na yawng hkra manam hkrai manam manam hkrai manam na dai lup wa kaw na nampan dai hpe yawng gaw mungkan ting chyam na manam mat wa ai da. Dai ni dai naw pru wa ai dai gaw hpa baw re i nga dai ni kani ngu gaw dai lup wa kaw na pru wa ai nampan kaw pru wa ai dai naw kaw na mungkan shinggyim masha ni yawng hkra manam wa ai nampan kaw na pru wa ai naw gaw hpabaw re ta nga dai gaw dai ni mungkan ting hpe zingri zingrat sha nga ai kani re ai nga na gaji gawoi ni tsun dan wa ai. Dai majaw dai ni shinggyim masha ni hkrat sum ai dai ni ndai ka ni kaw nhkrat sum ai masha kadai nnga ai. Kani ndai hpe lu kajam shut ai ni gaw ja gumhpraw sut gan kaw na hkawt yawng hkrat sum hkumgawng shingyang kaw na hkawt yawng hkrat sum wa ai ndai kani gaw dai grai tsawm htap ai num kasha hpe lup da ai lup wa kaw na tu wa ai sha n ga na bai pru wa ai nampan kaw na ah naw rai wa ai dai kani gaw dai ni shinggyim masha law law hpe sharun jahten taw ai yu yang gaw manam pyaw ai tsawm htap ai lu pyaw sha pyaw ai nga tim dai ni shinggyim masha hpe hkrat sum ai, ja gumhpraw lam hkrat sum, amyu baw pa lam hkrat sum ai kani re ai ngu hpe dai ni anhte gaji gawoi ni tsun dan wa ai majaw ndai kani gaw hkrit hpa tsang hpa re hpe gaji gawoi ni galoi mung n manam hkrup na matu nsha hkrup na matu nlu hkrup na matu dai ni gaji gawoi ni anhte hpe tsun dan lai wa sai hpe dai ni sang lang dan ai re. . Language as given: Jinghpaw&rft.creator=Anonymous&rft.date=2017&rft.coverage=MM&rft.coverage=northlimit=27.331; southlimit=23.137; westlimit=95.335; eastlimit=98.498&rft_rights=Access to the catalog entry is open, but access to records is only open to registered users&rft_subject=language_documentation&rft_subject=kac&rft_subject=text_and_corpus_linguistics&rft.type=dataset&rft.language=English Access the data

Licence & Rights:

view details

Access to the catalog entry is open, but access to records is only open to registered users

Access:

Open view details

Full description

Translation (by Seng Pan) I am going to tell about how opium emerged. Once upon a time, there was a beautiful girl in a country. She was the most gorgeous and attractive one in the country. Everyone who met adored her so much. Even the men from nine countries came a long way to see the girl. The next day, they proposed to her. She thought everyone was qualified and acceptable. Since all of them were perfect, she was depressed and couldn't find excuses to deny their proposals. So, she said, "I can't say no to you. And I don't know which one to choose because each of you is skillful and spotless. But I have something to tell you. I won't marry anyone. However, you all will be in my heart forever. And I am going to die soon. If one day you come back here again one day, please come to my grave when you couldn't find me. There you will see a flower growing on my grave and kiss that flower to comfort yourself." Hence, the nine men went back to their countries. After years, they came to the girl's country again. Certainly, they couldn't find the girl. Then her family told them that she passed away. And they took them to her grave. When they arrived at her grave, the nine men cried their hearts out. One day, as the girl told them, a very beautiful flower grew on the girl's grave. Every year, those nine men came and kissed it. That flower had a very attractive smell. So not only those nine men but also other people also came and smelled it. Each day the number of people who came and smelled the flower increased. As days passed by, the flower became mature and produced gum. Therefore, people scraped its gum and sniffed. Later on, they sold the gum since it had unique smell and the people couldn't substitute anything with it. Soon, it spread to all places. Our ancestors told us the gum from the flower which grew on the girl's grave was the beginning of opium. And it always causes troubles for people. There was no one whose life was not ruined by opium if they tried it. Moreover, those who tested opium was damaged not only physically but also financially. The reason for all those problems was begun from the flower which grew on the girl's grief. It is very beautiful, attractive and tasty but it can destroy our life badly. Therefore, our elders have always strictly warned us to avoid it. Transcription (by Lu Awng) Ya ngai tsun na maumwi gaw kanni byin pru wa ai maumwi hpe tsun dan na re. Moi da mare langai mungdan langai kaw numsha grai tsawm ai mungkan hta tsawm dik ai mungkan hta shayi langai mi nga ai da. Dai numsha hpe mu mada ai ni yawng gaw grai ra ai da. Mungdan shagu kaw na ni numsha dai tsawm ntsawm hpe sa yu ai da, dai majaw lani mi mungdan 9 kaw na la ni gaw sa na numsha dai hpe sa yu ra ai lani mi jan numsha dai hpe sumtsaw ga tsun ai da. Numsha dai hpe yawng hkra sumtsaw ga tsun da, numsha dai yu yang dai shi hpe sumtsaw ga tsun ai mungdan shagu kaw na lasha ni langai hpe mung nyet kau na zawn re nlawm ai da. Yawng hkra kadai mung kadai ah tsam marai nga ai hkrai tsawm htap ai hkrai shanhte kaw yawng hkra lata la na zawn zawn re hkrai re majaw gara hpe mung nmai myit ai majaw shi myitru mat ai da. Dai majaw dai ni hpe tsun ai e ya nanhte hpe gaw ngai langai mung nyet kau na langai mung nlawm ai, yawng hpe ngai ra ai, yawng hpe ngai nye myit hta htep nga re majaw ngai gaw gara wa kaw mung nchye wa mat sai. Dai hku re majaw raitim mung ya nanhte hpe tsun na ga langai mi nga ai. Nanhte hpe ya ngai nlu wa ai nlu la ai raitim mung nanhte hpe ngai oh galoi ten du hkra tim nanhte hpe ngai tsawra nga na yaw dai hku re majaw ya ngai kade nna yang si wa sana re. Ngai si wa ai shani nanhte ni ngai hpe lama nanhte sa wa ai shaning hta nanhte ngai hpe nmu yang mung ngai hpe lup da ai shara kaw nampan langai pu wa na re, dai majaw nanhte dai nampan hpe sa manam nam na marit jahkoi mu yaw ngu na tsun ai da. Dai re majaw shi gaw hto ra ni gaw shi hpe sumtsaw ga ni tsun da na kadai mung kade mungdan de bai wa mat ai shaloi kaja wa hpang she hpang e dai numsha nga ai shara de dai shi hpe tsawra ai ah la 9 mung mungdan 9 kaw na la ni bai sa yu ai shaloi kaja sha numsha dai hpe nmu na shanhte nta masha ni hpe san ai shaloi si mat sai nanhte ra ai anhte kasha gaw si mat sai re majaw shi hpe lup da ai shara gaw oh ra kaw re ngu na dai lup wa sa madun ai da. Dai shaloi dai la ni gaw grai yawn na sa hkrap na dai lup wa kaw sa yu na sa hkrap ai da. Shanhte galoi mung dai kaw sa yu na sa hkrap ai shaloi dai lup wa kaw na nampan langai kaja wa dai numsha dai tsun ai nampan langai pu wa na dai nampan hpe nanhte sa manam mu grai manam pyaw ai nampan rai na re ngu na tsun da ai ga hte maren dai numsha dai hpe lup da ai shara gaw nampan grai tsawm ai 1 pu wa na dai la 9 gaw shaning shagu sa na sa manam ai da. Nampan dai gaw manam pyaw ai, grai manam pyaw ai majaw dai shi hpe ra ai la dai ni sha n- ga na lani hte kani masha dai ni gaw dai nampan hpe sa manam ai ni lani hte lani manam sa ai masha gaw law she law wa ai da. Nampan dai hpe sa manam nna nau manam pyaw ai re majaw hpang e gaw nampan dai gaw kaba wa kawa wa pu tsawm na wa ai shaloi naw pru wa ai da. Shi kaw naw pru wa ai shaloi dai naw ni hpe yawng hkra hpe shanhte ah kut la ah kut la dai naw ni hpe manam manam re na shinggyim masha ni gaw hpang e dai hpe bai dai wa manam pyaw ai wa kaga hpa hte mung galai nlu manam pyaw ai re majaw dai nampan dai kaw na pru ai ah naw dai hpe masha ni gaw langai hpang langai ah kut la na dut sha, grai manam pyaw ai rai re nga ah kut na dut sha dut sha, dut sha, na yawng hkra manam hkrai manam manam hkrai manam na dai lup wa kaw na nampan dai hpe yawng gaw mungkan ting chyam na manam mat wa ai da. Dai ni dai naw pru wa ai dai gaw hpa baw re i nga dai ni kani ngu gaw dai lup wa kaw na pru wa ai nampan kaw pru wa ai dai naw kaw na mungkan shinggyim masha ni yawng hkra manam wa ai nampan kaw na pru wa ai naw gaw hpabaw re ta nga dai gaw dai ni mungkan ting hpe zingri zingrat sha nga ai kani re ai nga na gaji gawoi ni tsun dan wa ai. Dai majaw dai ni shinggyim masha ni hkrat sum ai dai ni ndai ka ni kaw nhkrat sum ai masha kadai nnga ai. Kani ndai hpe lu kajam shut ai ni gaw ja gumhpraw sut gan kaw na hkawt yawng hkrat sum hkumgawng shingyang kaw na hkawt yawng hkrat sum wa ai ndai kani gaw dai grai tsawm htap ai num kasha hpe lup da ai lup wa kaw na tu wa ai sha n ga na bai pru wa ai nampan kaw na ah naw rai wa ai dai kani gaw dai ni shinggyim masha law law hpe sharun jahten taw ai yu yang gaw manam pyaw ai tsawm htap ai lu pyaw sha pyaw ai nga tim dai ni shinggyim masha hpe hkrat sum ai, ja gumhpraw lam hkrat sum, amyu baw pa lam hkrat sum ai kani re ai ngu hpe dai ni anhte gaji gawoi ni tsun dan wa ai majaw ndai kani gaw hkrit hpa tsang hpa re hpe gaji gawoi ni galoi mung n manam hkrup na matu nsha hkrup na matu nlu hkrup na matu dai ni gaji gawoi ni anhte hpe tsun dan lai wa sai hpe dai ni sang lang dan ai re. . Language as given: Jinghpaw

Created: 2017-02-07

Data time period: 2017 to ,

This dataset is part of a larger collection

Click to explore relationships graph

98.498,27.331 98.498,23.137 95.335,23.137 95.335,27.331 98.498,27.331

96.9165,25.234

ISO3166: MM

Subjects

User Contributed Tags    

Login to tag this record with meaningful keywords to make it easier to discover